‘De revolutionibus orbium coelestium’ van Copernicus ter veiling bij Christie’s
Jarenlang werkte de Poolse sterrenkundige Nicolaus Copernicus (1473 – 1543) aan zijn modellen die moesten aantonen dat de aarde om de zon draaide in plaats van de zon om de aarde. Hoewel het grootste deel van zijn boek al in 1535 gereed was, werd het pas gedrukt in 1543, het jaar van zijn overlijden.
De revolutionibus orbium coelestium is de belangrijkste wetenschappelijke publicatie uit de 16e eeuw.
Veiling bij Christie’s
Van de eerste druk (Neurenberg 1543) en de tweede druk (Basel 1566) bestaan nog ongeveer 560 exemplaren. Vandaag, dinsdag 17 juni 2008, wordt op een veiling in New York van beide drukken een exemplaar te koop aangeboden.
Het belangrijkste is uiteraard de eerste druk, lot nr 60, getaxeerd op $900.000 – $1.200.000. Lot nr 61, de tweede druk heeft een taxatieprijs van $60-80.000.
De boeken maken deel uit van een bijzondere particuliere verzameling ‘The Richard Greene Library’, die zes eeuwen wetenschappelijke uitgaven omvat. De 350 nummers die worden geveild zullen naar verwachting 6 miljoen dollar opbrengen.
Manuscript
Bijzonder is dat van De Revolutionibus het originele manuscript is behouden. Het uiterst kostbare werk bevind zich in de universiteitsbibliotheek van de Jagiellonian University in Krakau, de oudste universiteit van Polen. Het kwam daar na veel omzwervingen in 1956 terecht en was daarmee terug op de universiteit waar Copernicus van 1491 tot 1496 onder meer astronomie studeerde.
The book nobody read
Harvard professor Owen Gingerich heeft vele jaren gewerkt aan het opsporen en inventariseren van alle nog bestaande eerste en tweede drukken van De Revolutionibus. Het begon met de vraag ‘werd het boek van Copenicus eigenlijk wel gelezen na verschijning en wat was de invloed ervan?’.
Via het bestuderen van annotaties in de diverse exemplaren heeft Gingerich de geschiedenis van boek en eigenaren kunnen achterhalen. Naast de wetenschappelijke gegevens, die werden vastgelegd in het boek An Annotated Census of Copernicus’ De revolutionibus, schreef hij ook een boek over de speurtocht zelf, The book nobody read, in het Nederlands uitgegeven door uitgeverij Anbo, Het boek dat niemand las. In de voetsporen van Nicolaus Copernicus.
Facsimile-uitgave
De Nederlandse uitgeverij van Wijnen in Franeker heeft van De Revolutionibus een zeer getrouwe facsimile-heruitgave gemaakt. Er zijn slechts 100 handgenummerde exemplaren van deze uitgave gedrukt. Er zijn er nog een aantal te koop. Geleverd in een fraai vormgegeven houten kist voor de prijs van 2.000 euro.
