Covers with books (57) – Magritte, Poe & Pym
De raadselachtige afbeelding op de cover van dit boek – N’y être pour rien, roman van Paul Nothomb, uitgeverij Phébus, 1994 – is een schilderij van René Magritte, de Belgische schilder van surrealistische doeken.
Het schilderij, La reproduction interdite (1937) is in het bezit van Museum Boijmans in Rotterdam, die de volgende toelichting geeft:
In de jaren 1930 was de Engelse dichter-verzamelaar Edward James (1907-1984) de belangrijkste mecenas van Dalí en Magritte. Magritte schilderde James’ portret toen hij in Londen logeerde bij de even rijke als excentrieke verzamelaar. Tegen alle wetten van de fysica in geeft de spiegel het gelaat van James niet prijs.
Alleen de titel van het boek op de marmeren schoorsteenmantel wordt in spiegelbeeld teruggekaatst. Het betreft de Franse uitgave van ‘The Narrative of Arthur Gordon Pym‘, de enige roman van Edgar Allen Poe**.
Poe’s beschrijvingen van het macabere en mysterieuze werden door Magritte en andere surrealisten zeer gewaardeerd. Een dergelijke sfeer beheerst ook dit raadselachtige portret dat, in weerwil van de titel, tot één van Magritte’s meest gereproduceerde werken behoort.
Het schilderij is natuurlijk vaker gebruikt voor boekomslagen. Nog een aantal voorbeelden.
– 
** In Nederland is de roman van Edgar Allen Poe in vertaling verkrijgbaar sinds 1913, toen de Amsterdamsche Maatschappij voor Goede en Goedkope Lectuur, het verhaal uitbracht als deel 29 in ‘de Blauwe bibliotheek’.
Op website De Boekenplank staan acht versies vermeld.
Recent, in september 2008, heeft uitgeverij Het Spectrum het boek opnieuw uitgebracht in de serie ‘van toen.nu’, onder de titel ‘Fantastische reis van Arthur Gordon Pym’. Bij Spectrum was het eerder verschenen als Prisma pocket in 1955.
In het begin van de 19de eeuw beleeft een jonge Amerikaanse verstekeling aan boord van een walvisvaarder allerlei, soms bovennatuurlijke avonturen...
–
