‘Van Wiegendruk tot Buizenboekje’ – tentoonstelling in Regionaal Archief Alkmaar – juli t/m dec. 2009
“Een haringbuis, afgedrukt op de titelpagina van een buizenboekje voor het jaar 1794. De buizenboekjes werden jaarlijks gedrukt in Enkhuizen, en bevatten naamlijsten van boekhouders, schepen en stuurlieden van de haringschepen.”
‘Van Wiegendruk tot Buizenboekje’ – Bijzondere boeken uit het Regionaal Archief Alkmaar, 1479-1800. Tentoonstelling naar aanleiding van de afronding van de Short-Title Catalogue Netherlands (STCN).
De afgelopen jaren is door bijna 25 bibliotheken en archieven gewerkt aan een overzicht van alle boeken die tot en met het jaar 1800 in Nederland of in het Nederlands zijn gedrukt. Aan de hand van de collecties van onder meer de Koninklijke Bibliotheek, de British Library, Nederlandse universiteitsbibliotheken, stadsbibliotheken en archieven zijn bijna 200.000 titels in 500.000 exemplaren beschreven. Dit project, geleid door de Koninklijke Bibliotheek, is in juni 2009 afgerond.
Ook het Regionaal Archief Alkmaar heeft aan deze digitale Nationale Bibliografie meegewerkt. Alle boeken uit de bibliotheekcollectie die gedrukt zijn tot en met 1800, zo’n 2.600 titels, zijn in de afgelopen drie jaar in de STCN opgenomen. Bijna 300 hiervan zijn alleen in Alkmaar aanwezig.
Expositie
Bij de expositie in het archief komen onder meer de ontwikkeling van de boekdrukkunst en de legende rond Laurens Janszoon Coster aan de orde. Daarbij zijn afbeeldingen te zien van het oudste in Nederland gedrukte boek uit het Regionaal Archief, een zogenaamde wiegendruk uit 1479 (teksten die voor 1501 zijn gedrukt worden wiegendrukken of incunabelen genoemd), en het oudste in Alkmaar gedrukte boekje uit de collectie, een schoolzang uit 1518.
Een ander thema betreft de Alkmaarse stadsdrukkers, die in de zeventiende en achttiende eeuw drukwerk vervaardigden in opdracht van het stadsbestuur. Verder worden boeken getoond van boekdrukkers uit andere steden en dorpen in het Noorderkwartier, waaronder in Enkhuizen gedrukte Buizenboekjes, naamlijsten van boekhouders, schepen en stuurlieden van de haringschepen.
Ten slotte worden afbeeldingen getoond van enkele ‘unica’ uit de Alkmaarse collectie, boeken die in geen enkele andere bibliotheek aanwezig zijn. Hiertoe behoren uitgaven van Erasmus, Leeghwater en Adriaan Metius.
De tentoonstelling is gratis te bezichtigen tot en met december 2009, in het Regionaal Archief, Hertog Aalbrechtweg 5, te Alkmaar. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag, van 8.45 tot 16.45 uur.
- Website Regionaal Archief.
