Bijzonder drukwerk uit de 19e eeuw: Porseleinkaarten

Reizen en trafiek in de romantiek
De porseleinkaart als gids

Een tentoonstelling bij het Liberaal Archief in Gent, te zien tot 29 februari 2012.

Porseleinkaarten zijn drukwerken gebaseerd op steendruk of lithografie. Het karton of papier ziet eruit als porselein. Het hoogtepunt van de productie lag tussen 1840-1860.

Deze tentoonstelling focust op reizen en trafiek van goederen, afgebeeld op porseleinkaarten. Porseleinkaarten (ca 1825-1880) ontlenen hun naam aan hun uitzonderlijke glans en textuur. Het drukprocedé maakte gebruik van de lithografie of steendruk die begin 19e eeuw was ontwikkeld en van een heel specifieke ondergrond. Op fijn karton werd een dunne laag kaolien gemengd met loodwit aangebracht, waardoor de kaart zijn specifiek karakter kreeg. Vervolgens werd dit voorbehandeld karton bedrukt met tekst, afbeeldingen en randornamenten. Ontwikkeld als een procedé om vooral luxueuze visitekaartjes te drukken, werd de porseleinkaart op korte tijd een ideaal medium voor de burgerij en voor de ambachtslui om publiciteit te maken. Ons land (=België) was het onbetwiste centrum van de porseleinkaartproductie en had een internationaal cliënteel.

Klik hier om een selectie van deze kaarten te bekijken

Jean Midolle – Als tweede luik in deze tentoonstelling wordt een origineel werk van de Zwitserse kunstenaar Jean Midolle voorgesteld. Deze 19e-eeuwse kalligraaf publiceerde in 1846 de Recueil ou Alphabet de Lettres Initiales Historiques, gedrukt door de Gentse lithograaf Gustave Jacqmain. Het betreft hier geen traditioneel boek maar eerder een prachtig verzorgde staalkaart van het artistiek kunnen van Midolle, een soort van ‘portfolio’ voor toekomstige klanten. Het bevat een reeks korte historische biografieën, elk beginnend met een van de 24 letters die het alfabet toen rijk was (de ‘i’ en de ‘w’ ontbraken) en verenigt op schitterende wijze de kunst van de kalligrafie met middeleeuwse miniaturen en met sierelementen uit de mythologie. Slechts enkele exemplaren van dit werk bleven bewaard.

Een detail uit een van de pagina’s. Klik hier om meer van dit schitterende alfabet te zien

  • De tentoonstelling loopt van 20 november 2011 tot en met 29 februari 2012
    Openingsuren: dagelijks, van zondag tot en met vrijdag, 13-17 u. – Toegang gratis (gesloten op zaterdag, op 25 en 26 december 2011 en op 1en 2 januari 2012)

Blauwe Zaal, Liberaal Archief, Kramersplein 23, 9000 Gent – www.liberaalarchief.be



One Response to “Bijzonder drukwerk uit de 19e eeuw: Porseleinkaarten”

  1. DWC schreef:

    Prachtig zeg!

Leave a Response