‘Aap noot mies’ – 100 jaar leesplankjes in het Onderwijsmuseum – vanaf 20 febr. 2010

aap-noot-mies.jpg

In 2010 is het 100 jaar geleden dat het leesplankje ‘aap noot mies’ op de markt kwam. Generaties schoolkinderen leerden vanaf 1910 lezen met dit leesplankje, de bijbehorende vertelselplaat, het letterdoosje, het leesboekje en het klassikale leesbord.

In een overzichtstentoonstelling, die van 20 februari tot en met 22 augustus 2010 in het Nationaal Onderwijsmuseum in Rotterdam te zien is, zijn naast dit beroemde plankje nog vele andere varianten te zien.

aap noot mies
In 1897, ontwierp onderwijzer M.B. Hoogeveen een leesplankje dat door uitgeverij M.D. Brinkgreve in Deventer werd uitgebracht. Dit plankje begon met de woorden raam roos neef fik gat. De meningen over dit plankje waren lang niet altijd even positief.

Het succes kwam pas vanaf 1910, toen de leesmethode overgenomen werd door uitgeverij Wolters. Zij gaven illustrator Cornelis Jetses de opdracht om de tekeningen op het plankje te maken.

In 1931 werd de methode aangepast en verscheen er ook een nieuwe versie van de vertelselplaat bij de verbeterde leesplank. In deze nieuwe versie zijn de figuren aangepast aan de mode van de tijd.

Andere plankjes
Niet iedereen zal zich het leren lezen met het leesplankje aap noot mies herinneren. Zo werd er voor het katholieke onderwijs door de Tilburgse Frater E. Becker het leesplankje ontworpen met de woorden: aap roos zeef. En ook voor de leerlingen in de voormalige kolonie Nederlands-Indië werd er een speciaal leesplankje gemaakt. Dit plankje begon met de woorden jaap gijs dien.